به گزارش کناریها به نقل از دانشجو، منطقه آزاد تجاری، شامل یک منطقه جغرافیایی وسیع در موقعیتی است که دسترسی به منابع و داد و ستد از طریق دریای آزاد و یا همجوار با کشور‌های همسایه را دارد. طرح منطقه آزاد شدن مازندران بعد از گذشت سالیان طولانی دوباره روی زبان‌ها افتاده است. ۱۱ سال قبل که پیشنهاد تأسیس منطقه آزاد مازندران مطرح شد به دلیل سهم‌خواهی‌های عده‌ای و یک صدا نبودن نمایندگان مجلس تا این زمان این طرح به مرحله ظهور و بروز نرسید. در این لایحه، منطقه آزاد پیشنهادی مازندران، شامل منطقه آزاد نوشهر به وسعت ۸۴ هکتار، چپکرود ۴۶۰ و امیرآباد هزار و ۶۰۰ هکتار است؛ طرحی که پس از گذشت سال‌ها، با ایرادات شورای نگهبان مواجه شده است.
با این حال منطقه آزاد مازندران یک تیتر بزرگ خبری است که در این روزها، توجه صاحبان کسبه را به خود جلب کرده است. این طرح به دلیل اهمیت گسترش کسب و کار‌ها با فرآیند صادرات و واردات و تحکیم روابط بین‌الملل با کشور‌های حاشیه دریای خزر، این طرح پیشنهادی به مجلس ارائه شده است. همچنین گفتگوها، چالش‌ها و بحث‌های زیادی درباره این طرح تصویبی به میان آمده است. هر یک از صاحب نظران یک ایده، عقیده و نظر را درباره خبر منطقه آزاد مازندران که در مجلس مطرح شده است، ارائه داده‌اند. عده‌ای به دلیل رشد و توسعه تجارت موافق این طرح بودند و عده‌ای به خاطر نبود زیرساخت‌های لازم آن را منطقی ندانستند.
منطقه آزاد مازندران در اولین مرحله، پس از ارائه به معاون اول رییس جمهور، مورد موافقت او قرار گرفت و به دبیرخانه مناطق آزاد کشور رفت و در این نهاد به تصویب رسید. در نهایت پس از هفته‌ها تلاش و پیگیری مصوبه ایجاد منطقه آزاد تجاری مازندران با سه لکه منفصل شامل بندر امیرآباد در شرق، بندر فریدونکنار در مرکز و بندر نوشهر در غرب به صورت همزمان به تصویب هیئت دولت رسید. پس از تصویب طرح منطقه آزاد مازندران در مجلس، این طرح برای تایید نهایی به شورای نگهبان رفت که در آنجا با ابهاماتی روبرو شد. بررسی کارنامه منطقه آزاد دیگر استان‌ها و مناطق مختلف در کشور نشان می‌دهد که تبدیل به منطقه آزادشدن چندان توفیقی برای استان نخواهد داشت چرا این مناطق نه تنها قطب صادرات نشدند؛ بلکه اسیر واردات و چالش‌های فراروی آن نیز هستند. اصولا مناطق آزاد در ایران با اهداف کلان و راهبردی، چون بهبود محیط کسب و کار حاکم بر مناطق از طریق ارتقای شفافیت، پیشگیری و مقابله با فساد و بهبود فرایندها، تلاش برای تقویت رقابت پذیری و واگذاری عادلانه و رقابتی فرصت‌ها به عموم و اجرای طرح‌های جامع توسعه مناطق و تدوین و اجرای برنامه‌های عملیاتی آن‌ها در شرق، غرب، شمال و جنوب ایران راه اندازی شده و با گذشته چند سال از این اقدام هنوز همه اهداف مورد نظر در این مناطق حاصل نشده و بیشتر زمینه‌ساز بروز قاچاق کالا است.
موافقان این طرح چه عقیده‌ای دارند؟
احمد حسین‌زادگان، استاندارد مازندران، نقطه عطف تحول اقتصادی مازندران را منطقه آزاد شدن استان دانسته است. اما آیا تبدیل به منطقه آزاد شدن عامل تحول اقتصادی است؟ آیا مازندران ظرفیت‌های لازم برای تبدیل شده به منطقه آزاد را دارا است؟ آیا تاسیس منطقه آزاد مازندران مشکلات استان در حوزه‌های مختلف را رفع می‌کند؟
علی‌اصغر یوسف‌نژاد، عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص می‌گوید: تصویب این لایحه به این معناست که دولت می‌تواند زیرساخت‌های لازم را برای تاسیس منطقه آزاد برابر پیشنهادی که ارائه شده بود، پیگیری کند.
همچنین جذب سرمایه‌های خارجی، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و کسب درآمد‌های ارزی و افزایش صادرات، معافیت‌های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، نداشتن تشریفات زاید ارزی و اداری و سهولت در فرآیند صادرات و واردات، همگی من‌جمله دلایلی است که مسئولین برای پیشبرد هرچه سریع‌تر این پروژه مطرح می‌کنند.
دیدگاه مخالفان طرح منطقه آزاد شدن مازندران چیست؟
عباس‌تبار، استاد رشته حقوق دانشگاه مازندران در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در خصوص طرح منطقه آزاد مازندران، می‌گوید: چند سالی است که بعد از سفر استانی رئیس جمهور وقت به استان مازندران، مسئله منطقه آزاد شدن سه لکه امیرآباد، چپکرود و نوشهر مطرح شد. در نهایت با بررسی‌های متعدد و ایراد نکته‌هایی، موافقت اولیه برای ایجاد منطقه آزاد تجاری صادر شد. در همان ابتدا جامعه اساتید و کارشناسان، این طرح را دیدند و طی بررسی‌ها متوجه شدند که اگرچه استان ظرفیت داشتن منطقه آزاد را دارد، اما برای این سه نقطه تعیین شده هیچ بستری فراهم نیست.
عباس‌تبار اظهار می‌کند: به این منظور، سال گذشته نامه‌ای به شورای نگهبان زدیم. طی این نامه به عدم موفقیت دیگر نقاط آزاد تجاری در کشور و ناکامی این طرح در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی اشاره کردیم؛ بنابراین شورای نگهبان به بررسی این طرح پرداخت. در واقع باید به این نکته توجه کنیم که استان مازندران از این قائله مستثنی نیست و بستر‌های لازم در این سه منطقه برای ایجاد منطقه آزاد وجود ندارد. در این نامه یادآوری کردیم که به جای رفتن به سوی طرحی که حواشی زیادی خواهد داشت باید به سمتی حرکت کنیم که باعث شکوفایی اقتصادی در کشور بشود.
